Ayurveda

आंतरराष्ट्रीय आयुर्वेद दिवस आयुष मंत्रालयाच्या पुढाकाराने श्री धन्वंतरी जयंतीच्या दिवशी म्हणजेच धनत्रयोदशीच्या दिवशी राष्ट्रीय आयुर्वेदिक दिवस साजरा केला जातो. 2016 सालापासून हा आयुर्वेद दिवस संपूर्ण भारतात साजरा करतात. देवदानव …

लोकारोग्य विशेष लेख सांध्यांचे दुखणे म्हणजेच संधिवात हा आजकाल खूप मोठ्या प्रमाणावर दिसून येत आहे.  पूर्वी फक्त वृद्धावस्थेत होणारा हा आजार आजकाल तरुण वयातही वाढलेला दिसत आहे आयुर्वेदानुसार वात पित्त व कफ हे तीन दोष आपल्या शरीरातील सर्व…

लोकशाही विशेष लेख आयुर्वेद व पंचकर्माबद्दल बरेच गैरसमज आहेत ते दूर करून खरा आयुर्वेद तुमच्या समोर यावा म्हणून हा लेखन प्रपंच.. स्वस्थ व्यक्तीच्या स्वास्थ्याचे रक्षण करणे व आजारी व्यक्तीच्या आजार मूळापासून दूर करण्यासाठी औषध…

लोकशाही विशेष लेख हिताहितं सुखं दुःख मायुस्तस्य हिताहितम मानंच तस्य यात्रोक्तमायुर्वेद:सउच्चते (चरक सूत्र : १.४१) अर्थ: हितायु, अहितायू, सुखायू, दुखा:यु अशा चार प्रकारच्या आयुष्याचे हित आहे व प्रमाण ज्यात सांगितले आहेत. त्याला…

लोकशाही विशेष लेख आपली रोगप्रतिकारशक्ती व्याधीक्षमत्व किंवा रोगप्रतिकार शक्ती म्हणजेच ‘इम्युनिटी’ हा शब्द गेल्या दोन वर्षांपासून आपल्या सगळ्यांनाच खूप परिचित झाला आहे. पण रोगप्रतिकार शक्ती म्हणजे काय, ती कशी व कुठून मिळते, कशी टिकते व…

लोकशाही विशेष लेख भूत विद्या ही सुद्धा आयुर्वेद शास्त्राचा एक भाग आहे. तन्मात्रांचा दुसरा सर्ग हा भूतसर्ग आहे. (संदर्भ - महाभारत शांतीपर्व २८०.२० नीलकंठ भट्ट टीका) तन्मात्रा यांचे कार्य व जे सूक्ष्म तत्व त्याला भूत तत्व असे म्हणतात.…

लोकशाही विशेष लेख आठ प्रकारच्या आयुर्वेद (Ayurveda) शास्त्राच्या पहिल्या तीन प्रकारच्या आचार्यांची माहिती दिल्यावर 'कौमारभृत्य' यांच्या आचार्य परंपरेचा उल्लेख करणे आवश्यक आहे. कौमारभृत्याचा प्रसिद्ध आचार्य जीवक यांनी प्रजापती कश्यप…

लोकशाही विशेष लेख हारीत ऋषि (Harit Rishi) हे सम्राट मांधात्याच्या वंशातील चौथे पुरुष होते. हारीताची आयुर्वेदिय संहिता कायचिकित्सापर होती. याव्यतिरिक्त त्यांचा चिकित्साशास्त्र संग्रह नावाचा ग्रंथ सुद्धा आहे. हरीताचे बारा योग…

लोकशाही, विशेष लेख "गदनिग्रह (Gadnigraha)" या आयुर्वेद विषयक ग्रंथात वामदेव ऋषींचा (Vamdev Rishi) एक भाग प्रसिद्ध आहे. गौतम ऋषीचा आयुर्वेद विषयक ग्रंथ उपलब्ध नाही. परंतु माधवनिदान या ग्रंथावर व्याख्या करणारे श्री विजयरक्षित यांनी गौतम…

लोकशाही विशेष लेख आयुर्वेद (Ayurveda) म्हणजे दीर्घायुष्यासंबंधी विचार करणारा वेद होय. आयुर्वेदाची व्याख्या पुढीलप्रमाणे करता येईल. "तत्र आयुर्वेद्युती त्यायुर्वेद द्रव्य गुण कर्मानी वेद्यतोप्यायुर्वेद" जो आयुष्याचे ज्ञान…

  लोकशाही, विशेष लेख मानवी शरीराचा संपूर्ण भाग हा त्वचेने व्यापलेला असतो. अंतर्गत आणि बाह्य शरीर यामधली संरक्षक भिंत म्हणजे मानवी त्वचा असते. मानवी सौंदर्यामध्ये म्हणूनच या त्वचेला अनन्यसाधारण महत्व असते. जसजसे ऋतू बदलतात…

जळगाव, लोकशाही न्यूज नेटवर्क: वैद्य प्र.ता. जोशी यांच्या समृतीपित्यर्थ संपूर्ण महाराष्ट्र “प्रभा आयुर्वेद रथयात्रेचे" आयोजन करण्यात येत आहे. (Organized "Prabha Ayurveda Rath Yatra" across Maharashtra in memory of Vaidya Joshi)…

लोकशाही न्यूज नेटवर्क  आयुर्वेदामध्ये (Ayurveda) सांगितल्यानुसार तांब्याच्या भांड्यातील (Copper Vessels) पाणी पिणे आरोग्यासाठी अत्यंत फायदेशीर असते. या भांड्यात रात्री ठेवलेलं पाणी सकाळी पिण्याचा सल्ला आपल्याला अनेकवेळा दिला जातो. वजन…