लोकशाही विशेष लेख
भारतातील 70 टक्के लोकसंख्या शेतीवर अवलंबून आहे. कृषी क्षेत्रात भारताची स्थिती इतर देशांपेक्षा चांगली आहे कारण भारतामध्ये शेतीसाठी जगातील दुसऱ्या क्रमांकाची सर्वात मोठी शेतजमीन आहे. भारताच्या जीडीपीमध्ये कृषी क्षेत्राला खूप महत्त्व आहे. परंतु कृषी क्षेत्र सध्या अनेक समस्यांमधून जात आहे, ज्यात अयोग्य पायाभूत सुविधा, कालबाह्य उपकरणे, पीक विक्री, मर्यादित नफा आणि बाजारपेठेतील प्रवेश यांचा समावेश आहे. काळाच्या बदलानुसार शेतीसाठी अनेक प्रकारची नवीन उपकरणे आली आहेत ज्यामुळे उत्पादन क्षमता वाढत आहे. याशिवाय, हळूहळू अनेक लोक शेतीकडे वळत आहेत आणि कृषी स्टार्टअप सुरू करत आहेत, ज्यामध्ये नवीन तंत्रज्ञान, बाजारपेठेतील प्रवेश, पिकांची गुणवत्ता आणि रोजगाराच्या संधीही वाढत आहेत. तंत्रज्ञान आणि डिजिटलायझेशनमुळे हा उद्योग तेजीत आहे.
शेतीच्या वाढीसाठी शासनाकडून विविध योजना राबविल्या जात असून त्यांना त्यांच्या कष्टाला योग्य भाव मिळावा. भारत सरकारने ठरवून दिलेल्या उद्दिष्टानुसार शेतकऱ्यांचे उत्पन्न दुप्पट करण्यासाठी कामे केली जात असून अनेक योजना राबविल्या जात आहेत. यात कृषी स्टार्टअप्सचाही हातभार आहे. शेती वाढवण्यासाठी आणि उत्पादन क्षमता वाढवण्यासाठी भारतात अनेक कृषी स्टार्टअप चालवले जात आहेत. आज, या लेखाद्वारे, आम्ही तुम्हाला भारतातील शीर्ष कृषी स्टार्टअप्सबद्दल माहिती देत आहोत.भारतात शेती व्यवसायामध्ये मोठ्या प्रमाणात आणि सज्जतेने इंटरनेट वापराची वाढ झाली आहे. नवीन व्यवस्थापन आणि तंत्रज्ञानाचा वापर करून शेतकऱ्यांना फायदा मिळावा यासाठी शेती व्यवसायात अनेक नवीन स्टार्टअप येत आहेत. शेतीक्षेत्रातील नवीन स्टार्टअप्सपैकी एक मोठे नाव म्हणजे फार्मगुरू.
फार्मगुरू ही २०१४ मध्ये स्थापित झालेली भारतीय शेती तंत्रज्ञान कंपनी आहे.कंपनीची स्थापना विक्रम आनंद तसेच प्रियांका आनंद यांनी केली असून कंपनीचे मुख्यालय पुणे येथे आहे. फार्मगुरु शेतकर्‍यांना प्रचंड शेती उत्पादनासाठी गुणवत्तापूर्ण उत्पादक आणि विविध शेती उत्पादन सेवा पुरवते. या कंपनीचा मोबाईल प्लॅटफॉर्म शेतकर्‍यांना किडे नियंत्रण, उत्पादनासाठी मार्गदर्शन, बियाणे, खते, फुले आणि फवारण्या असे विविध साहित्य आणि सुविधा पुरवते.फार्मगुरु शेतकर्‍यांना पीक सल्लागार सेवा देखील देते, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना पीक व्यवस्थापन आणि कीड नियंत्रणाबद्दल माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यास मदत होते.
फार्मगुरू द्वारे पुरवल्या जाणाऱ्या सेवा
फार्मगुरू अधिकृत वेबसाइट वर शेतकऱ्यांसाठी विविध सेवा पुरवत आहे. या सेवांमध्ये खताची व्यवस्था, बियाणे, शेती सल्ला आणि कीटक नियंत्रण उत्पादने आणि तपासणी आणि मॉडलिंग सहित अनेक सेवा आहेत. या सेवांचे विवरण खालीलप्रमाणे आहे.
दुग्ध व्यवसायात वृद्धीचे उद्दिष्ठ
फार्मगुरू चे मुख्य लक्ष्य दुग्धव्यसाय याच्याशी निगडित आहे. शेतकऱ्यांना गुणवत्तापूर्ण चाऱ्याचे बियाणे तसेच मिनरल मिक्सर पुरवते जेणेकरून शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढण्यास मदत होते.या व्यतिरिक्त भाजीपाला बियाणे, पीक पोषण औषधे उपलब्ध करून देते.
शेती सल्ला
फार्मगुरू आपल्या मोबाइल ॲपद्वारे शेतकऱ्यांना वैज्ञानिक तज्ज्ञांच्या मार्गदर्शनावर शेतीबाबत सल्ला देते. या सेवेमध्ये शेतीचे प्रकार, जमिनीची गुणवत्ता, हवामान आणि तसेच व्यवस्थापन विषयक खाजगी सल्ला दिला जातो.
कीटक नियंत्रण उत्पादने
फार्मगुरू शेतकऱ्यांना संच व कीटक नियंत्रणासाठी उत्पादनांची विक्री करते.यात विविध रासायनिक तसेच जैविक कीटकनाशकांच्या समावेश आहे.
खताची व्यवस्था
फार्मगुरू खताची व्यवस्था आणि संच फार्मगुरूच्या माध्यमातून उपलब्ध आहेत. खताच्या उत्पादनाच्या आधारे विविध वर्गांवर फेरबदल होऊ शकतो. यामध्ये शेती व्यवस्थापन, फळ आणि भाज्यांचे उत्पादन, फुले आणि चारा यांच्या उत्पादनासाठी खताची व्यवस्था येते.
शेती समन्वय
फार्मगुरू शेतकऱ्यांना फसवणूक, विविध उत्पादन, सयंत्रण आणि व्यवस्थापन आणि फसवणूक यांच्या संबंधित ज्ञानाच्या आधारे समन्वय देते. यामध्ये विविध उत्पादन आणि शेती विषयक शॉर्ट कोर्सेस, वेबिनार आणि प्रश्नोत्तर सत्रे आहेत.
शेती संबंधी समस्या निवारण
फार्मगुरू विविध समस्या निवारण सेवा प्रदान करते ज्यात शेतकऱ्यांना वैज्ञानिक उपाय आणि सल्ला दिला जातो.यामध्ये कीटक नियंत्रण, प्रादुर्भाव नियंत्रण आणि सयंत्रण विषयक सल्ला देण्यात येतो.
परेश दिलीप पालीवाल
संचालक श्री नाटेश्र्वर कृषी सेवा केंद्र, लासूर
मो. ८३७८०९६३०३
