नवी दिल्ली, लोकशाही न्यूज नेटवर्क:
भारतातील चांद्रयान-3 मोहिमेची प्रतीक्षा आता संपणार आहे. हे स्पेसशिप चंद्रावर उतरण्यासाठी सज्ज झाले आहे. भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) 13 जुलै रोजी चांद्रयान-3 लाँच करणार आहे. आंध्र प्रदेशातील श्रीहरिकोटा केंद्रातून दुपारी 2.30 वाजता चांद्रयान-3 प्रक्षेपित केले जाईल. जर चांद्रयान-३ चे प्रक्षेपण यशस्वी झाले तर भारत असे करणारा चौथा देश बनेल. याआधी अमेरिका, रशिया आणि चीनने आपले अंतराळ यान चंद्रावर उतरवले आहे.
चांद्रयान-2 मिशन 22 जुलै 2019 रोजी प्रक्षेपित करण्यात आले. सुमारे 2 महिन्यांनंतर, 7 सप्टेंबर 2019 रोजी, चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर उतरण्याच्या प्रयत्नात असलेले विक्रम लँडर क्रॅश झाले. यासह चांद्रयानचा ४७ दिवसांचा यशस्वी प्रवास संपला. तेव्हापासून भारत चांद्रयान-३ मोहिमेची तयारी करत आहे.
चांद्रयान-३ म्हणजे काय?
चांद्रयान मोहिमेअंतर्गत इस्रोला चंद्राचा अभ्यास करायचा आहे. भारताने 2008 मध्ये पहिल्यांदा चांद्रयान-1 चे यशस्वी प्रक्षेपण केले होते. यानंतर 2019 मध्ये चांद्रयान-2 च्या प्रक्षेपणात भारताला अपयश आले. आता भारत चांद्रयान-3 लाँच करून इतिहास रचण्याचा प्रयत्न करत आहे. श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून याचे प्रक्षेपण केले जाईल. चांद्रयान-3 चे तीन भाग – प्रोपल्शन मॉड्यूल, लँडर मॉड्यूल आणि रोव्हर तयार करण्यात आले आहेत. त्यांना तांत्रिक भाषेत मॉड्यूल्स म्हणतात.
चांद्रयान-3 दक्षिण ध्रुवावर उतरणार आहे
चांद्रयान-३ चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर उतरवण्यात येणार आहे. हे मिशन यशस्वीपणे पूर्ण करण्यासाठी त्यात अनेक अतिरिक्त सेन्सर जोडण्यात आले आहेत. त्याचा वेग मोजण्यासाठी त्यात ‘लेझर डॉपलर व्हेलोसिमीटर’ यंत्रणा बसवण्यात आली आहे.
सर्व चाचण्या पास
CE-20 क्रायोजेनिक इंजिन, जे चांद्रयान-3 मोहिमेच्या प्रक्षेपण वाहनाच्या क्रायोजेनिक वरच्या टप्प्याला गती देते, उड्डाण तापमान चाचणीतही यशस्वी ठरले. याआधी, लँडरची चाचणी EMI/EMC देखील यशस्वीरीत्या पूर्ण झाली होती.
चांद्रयान-2 चे ऑर्बिटर काम करेल
चांद्रयान-2 मध्ये या तीन मॉड्यूल्स व्यतिरिक्त, एक भाग ऑर्बिटर देखील होता. इस्रोने चांद्रयान-३ साठी ऑर्बिटर बनवलेले नाही. चांद्रयान-2 चे ऑर्बिटर आधीच चंद्राभोवती फिरत आहे. आता ISRO चांद्रयान-3 मध्ये वापरणार आहे.
GSLV Mk III वरून प्रक्षेपित केले जाईल
जिओसिंक्रोनस सॅटेलाइट लॉन्च व्हेईकल (GSLV) Mk III या जहाजावर श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून चांद्रयान-3 मोहीम प्रक्षेपित केली जाईल. हे तीन टप्प्याचे प्रक्षेपण वाहन आहे, जे इस्रोने निर्मित केले आहे. देशातील हे सर्वात वजनदार लाँच वाहन ‘बाहुबली’ म्हणूनही ओळखले जाते.
चंद्राच्या पृष्ठभागाची माहिती
चांद्रयान-३ मोहिमेसोबत विविध वैज्ञानिक उपकरणे पाठवली जातील, ज्यामुळे चंद्राचा खडकाळ पृष्ठभाग, चंद्राचा भूकंपशास्त्र आणि चंद्राच्या पृष्ठभागाच्या प्लाझ्माचे थर्मल-भौतिक गुणधर्म आणि सभोवतालच्या अवकाशातील मूलभूत रचना याबद्दल माहिती मिळण्यास मदत होईल. लँडिंग साइट. शक्य होईल
चांद्रयान-2 च्या चुकांमधून आम्ही शिकलो – इस्रो प्रमुख
इस्रोचे प्रमुख एस. सोमनाथ म्हणाले की, चांद्रयान-2 मोहिमेत आम्ही अपयशी ठरलो. प्रत्येक वेळी आपण यशस्वी व्हावेच असे नाही, पण महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे त्यातून शिकून पुढे जायला हवे. ते म्हणाले की, अपयश आले म्हणजे आपण प्रयत्न करणे सोडून दिले. चांद्रयान-३ मोहिमेतून आपल्याला खूप काही शिकायला मिळेल आणि आपण इतिहास घडवू.
2024 मध्ये गगनयान मोहिमेद्वारे भारताने प्रथमच अंतराळात मानव पाठवण्याची तयारी केली असल्याची माहिती आहे.
